ISLAH ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ ÇALIŞMALARI KOMİSYON ÜYELERİNE, İLGİ : Islah Organize Sanayi Bölgesi olmak için çalışmalar yapan Akçalar, Kayapa, Çalı, Barakfakih, Görükle Sanayi Bölgeleri Sanayici ve İşadamları Dernekleri bölge sanayicisi ve dernek üyelerine organize sanayi bölgelerinin tanıtılması ve yararları üzerine tarafımdan bir çalışma yapılması istenilmiştir. Bu amaç kapsamında daha çok organize sanayi bölgelerini öğrenme ve algılama amaçlı bir içeriğe uygun olmak üzere iş bu çalışma kurgulanmıştır. I. GİRİŞ Organize Sanayi Bölgeleri 4562 sayılı kanun ile 12.04.2000 tarihinde kabul edilmiştir. 6215 sayılı kanunla 4562 sayılı kanuna geçici 8. madde eklenerek Islah OSB kabul edilmiş, 12.04.2011 gün, 27903 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanmıştır. 4562 sayılı yasa ile düzenlenmiş OSB kuruluşu birçok yönetmeliklerle düzenlenmiş ve yeni bir OSB kuruluşu son derece zor ve uzun bir süreci gerektirir iken Islah OSB’yi düzenleyen geçici 8. madde mevcut sanayi bölgelerinin daha kolay ve hızlı bir sürece bağlı olarak OSB oluşmasına olanak vermiştir. Kişisel bir tanımlama yaparsam belli koşullarla sanayi bölgeleri bir çeşit imar affı gibi organize sanayi bölgelerine dönüşme olanağı getirilmiştir. Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği OSB’lerin yönetimine ilişkin ve yasanın uygulanmasına ilişkin en önemli yasal dayanaktır. II. ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ Tanımı : Sanayinin uygun görülen alanlarda yapılanmasını sağlamak, çarpık sanayileşme ve çevre sorunlarını önlemek, kentleşmeyi yönlendirmek, kaynakları rasyonel kullanmak, bilgi ve bilişim teknolojilerinden yararlanmak, sanayi türlerinin belirli bir plan dahilinde yerleştirilmesi ve geliştirilmesi amacıyla; sınırları tasdik edilmiş arazi parçalarının imar planlarındaki oranlar dahilinde gerekli idari, sosyal ve teknik altyapı alanları ile küçük imalat ve tamirat, ticaret, eğitim ve sağlık alanları, teknoloji geliştirme bölgeleri ile donatılıp planlı bir şekilde ve belirli sistemler dahilinde sanayi için tahsis edilmesiyle oluşturulan ve bu Kanun hükümlerine göre işletilen mal ve hizmet üretim bölgeleridir. OSB’ler kamu yararı gerekçesiyle adına kamulaştırma yapılabilen veya yaptırılabilen bir özel hukuk tüzel kişiliğidir. III. YARARLARI A) OSB’ler bir çeşit yerel yönetimdir. Kısmen Bakanlık denetiminde yöneticiler OSB içindeki sanayiciler tarafından seçilir. Bu nedenle yönetim şeffaftır. Denetlenebilir ve değiştirilebilir niteliktedir. B) OSB’ler kendi imar planlarını OSB kanunu ve uygulama yönetmeliği gereğince kendileri yapar. Plan notlarıyla bölgenin sektörel dağılımlarını kontrol ederek altyapı ihtiyaçlarının belli bir plan dahilinde yapılmasını ve böylece maliyetlerin rekabet ortamı içerisinde oluşmasına katkı sağlar. C) OSB imar planları çevre yerel yönetimlerle uyumlu hale getirilerek sanayinin uygun görülen alanlarda yapılanmasını sağlar, çarpık sanayileşme ve çevre sorunlarını önler. D) OSB’ler içindeki yapı inşaası ve kullanımıyla ilgili ruhsat ve izinler işyeri açma ve çalışma ruhsatları OSB tarafından verilir ve denetlenir. Yapı ruhsat harçları OSB yönetimlerinin kararıyla en alt düzeyde tutulur. E) OSB’ler ihtiyaçları olan elekrik, su, kanalizasyon, doğalgaz, arıtma tesisi, yol, haberleşme, spor tesisleri gibi altyapı ve genel hizmet tesislerini kurma ve işletme, kamu ve özel kuruluşlardan satın alarak dağıtım ve satışını yapma, üretim tesisleri kurma ve işletme hakkı sadece OSB’nin yetki ve sorumluluğundadır. Bu yetkisi nedeniyle toplu alım yaparak rekabet ortamından olumlu yönde yararlanır. F) OSB’ler arsa tahsis ve satışı yapabildiği için elde ettikleri gelirler, OSB’nin altyapı ve sosyal tesislerin ihalesi için hazırlanan dosyaların satış bedelleri, bölge içinde kurulacak işletmelerin proje tasdik ve vize bedelleri, su, elektrik, doğalgaz, sosyal tesis, arıtma vb işletme gelirleri, kira ve hizmet gelirleri vb gibi elde ettikleri gelirlerle bölgenin yeni altyapı ihtiyaçlarını karşılama imkanına sahiptir. Böylece işletme gelirleriyle bölgenin rekabet edecek koşulların yaratılmasına katkı verirler. G) OSB sınırları içerisindeki özel mülkiyete konu olmamış kısımlar ile imar hudutları içindeki yol ve rekreasyon alanları OSB’nin tasarrufu içinde olduğundan bölgenin yönetimi amaca uygun gerçekleştirilir. H) OSB’nin her türlü hesap ve işlemleri OSB yönetimince yıllık olarak her yılın Ocak ayında ve gerekli görülen her zamanda yeminli mali müşavire inceletilir, düzenlenen denetim raporu OSB yönetimi ve Bakanlığa eş zamanlı olarak verildiğinden şeffaflık sağlanır. İ) OSB’ler kendi aralarında yardımlaşmaları ve ortak sorunlarını çözüme kavuşmasını sağlamak üzere OSB Üst Kuruluşu (OSBÜK) aracılığıyla çalışmalar yapar. J) OSB içerisindeki imar parsellerinin tevhit ve ifrazı OSB yönetimlerinin kararıyla gerçekleştirilir. K) Gerek OSB Uygulama Yönetmeliğinde gerekse OSB’nin hazırladığı plan notlarında OSB’lerde kurulamayacak tesisler ve tesislerde aranacak nitelikler düzenlenerek OSB’lerin sektörel bütünlüğü, altyapı tesislerini kurma, kullanma ve işletme organizasyonuyla rekabet ortamına uyum sağlanır. L) Çevre yönetim sistemiyle atıksu yönetimi, atıksu altyapı tesisleri yönetimi OSB’ler tarafından kontrol ve denetim altına alınarak çevre sorunlarının önlenmesi sağlanır. M) OSB sınırları içerisindeki tesislerin kiralama şartları OSB Uygulama Yönetmeliği ile belirlenmiş olduğundan OSB’lerde sektörel bütünlük rekabet koşullarına uygun olarak gerçekleştirilir. SON : Islah OSB olmak isteyen sanayi bölgeleri için son bir şans olarak getirilen yasal değişiklikten yararlanmak için 12.04.2012’ye kadar başvuru yapılması gerektiği bilinmelidir. Saygılarımla, Av.Hasan İÇÖZ